Sperm Testi (Spermiogram) Nedir? Amaç,Hazırlık ve Sonuçlar

Sperm testi, seminogram veya semen analiz olarak adlandırılsa da halk arasında kısırlık testi veya meni testi olarak da bilinmektedir. Sperm Testi (Spermiogram) , erkeğin sperm sağlığını ,kalitesini ve yaşayabilirliğini analiz etmek için kullanılan bir tanı yöntemidir. Doktorların erkek kısırlığı tedavisinde nasıl bir yol izleneceği ve doğru tedavinin uygulanabilmesi için yapılan önemli bir testtir. Erkekten alınan semen örneği, mikroskobik ortamda bir çok parametrede değerlendirilir. Örneğin,

• Sperm sayısı
• Sperm şekli
• Spermin hareketi “ motilitesi”
• Spermin pH’ı
• Spermin hacmi

Sperm Testi (Spermiogram) için nasıl hazırlanılır? 

Uygulanan cinsel perhizin ardından laboratuvarlarda oluşturulan steril odalarda el ve cinsel organ yeterince dezenfekte edildikten sonra kendi kendine uyarma yada mastürbasyon yolu ile steril numune kablarına sperm örnekleri alınır.

Tüm spermi toplamak çok önemlidir. Boşalma esnasında çıkan ilk sperm örnekleri sperm testi incelemesinde büyük önem taşımaktadır kaba alınamazsa laboratuvar yetkililerine bilgi verilmelidir. Mastürbasyon yolu ile verilen örneklerde tükürük kullanılmaması gerekir çünkü sperme zarar verebilecek yağlar içerebilir.

Kimi erkekler kısırlık testi için  mastürbasyon yolu ile örnek vermek zorlanabilir. Doktorunuza danışarak mastürbasyon esnasında kullanabileceğiniz bu test için onaylanmış özel kayganlaştırıcılar temin edebilirsiniz. Sperm vereceğiniz odada size ilham vermeye yardımcı olabilecek materyaller olmayabilir. Bu konuda size yardımcı olacağını düşünüyorsanız dergi yada akıllı telefonunuz yanınızda getirmeniz örnek vermeniz açısından sizi rahatlatabilir. Bazı klinikler numuneyi evde toplama ve 30 ile 45 dk içerisinde laboratuvara getirme imkanı sunabilir.

Evde alınan numunelere özel dikkat göstermelisiniz iyi bir sperm testi için önemli iki faktör bulunmaktadır. Öncelikle spermler vücut sıcaklığında tutulduğundan emin olunmalı ve spermin vücudu terk etmesinden itibaren 30 ile 45 dakika içerisinde teslim edilmesi gerekir. Güneş ışıklarına maruz bırakmamak için alüminyum folyo ile kaplayarak cebinizde taşıyabilirsiniz.

Sperm Testi (Spermiogram) Ne Zaman Verilir?

Güvenilir test sonuçlar elde edebilmek ve tanının doğru konulabilmesi için test öncesinde 3 ile 7 gün arasında erkeklerde cinsel perhiz önerilir. Bu dönemde cinsel ilişki yada mastürbasyon yoluyla boşalma olmamalıdır.

Doğru ve güvenilir bir tanı için sonuçların karşılaştırılabilmesi değerlerdeki değişliklikleri kontrol edebilmek için ilk hafta içerisinde 2 kez sperm testi  yapılması gerekir. Nadirende olsa çevresl yada test ortamı  yanlış sonuçlara sebebiyet verebilir bu nedenle 2 kez yapılması tedavinin doğru ilerleyebilmesi için önemlidir. Sperm testinden  önce alkol almamak ve kullandığınız ilaçları doktorunuzla paylaşmanız önerilmektedir.

Sperm Testi (Spermiogram) Sonuçları Nasıl Yorumlanır?

Sperm Testi (Spermiogram) sonuçlarının değerlendirilmesi ikiye ayrılır. Makroskopik ve mikroskobik olarak yapılan değerlendirme süreci  laboratuvara göre farklılık gösterebilir. Sonuçlarda dikkate alınacak referans değerler Dünya Sağlık Örgütü (WHO),2010 tarafından belirlenmiştir.

Sperm test sonucu normal degerler

Bir çoğumuzun merak ettiği konulardan biride sperm testi normal değerleri kaç olmalı sorusu gelin hep birlikte fazla tıbbi terim kullanmadan sperm testi normal değerlerine bakalım.

Makroskopik Değerlendirme

• • Viskozite (Kıvam): İnceleme sürecinde sperm örneğinde sıvılaşma meydana gelmesi beklenir ardından apart yardımıyla damlatılan spermin oluşturduğu ipliklerin uzunlukları ölçülür. Bu damlaların 2 cm’den uzun olması durumunda yoğun kabul edilir. Yogunluk  spermlerin hızını etkileyeceğinden enfeksiyonel etken olabileceği ihtimali ile  Anti – Sperm Antikor testi önerilebilir.
  • Hacim (Miktar): Mililitre (ml) cinsinden alınan spermin miktarını ölçmek için kullanılır. Normal değerler 2 ml veya üzeridir. Bu değerlerden az meni, sperm kanallarında bir tıkanıklığa işaret edebilir.
  • Renk: Genel itibari ile sperm rengi homojen beyaz-gri görünümlüdür. Kahverengi ve kırmızı renkteki spermler kan yada enfeksiyon varlığının göstergesi olabilir. Uzun süreli cinsel perhiz nedeniyle sarı renk alabilir.
  • PH: Normal Koşullar altında 7.2 – 8.0 arasında değişir.
  • Koku:  Meninin oksidasyona uğraması nedeniyle kokusu at kestanesi çicegine benzetilir.
  • Sıvılaşma: Spermin kalın bir jel kıvamından sıva hale geçmesi için gerekli süreyi ölçümler. Sağlıklı bir sperm örneğinde oda sıcaklığında 40 ila 60 dakikada gerçekleşir. Ejakülat ile dışarıya çıkın bir protein çeşitti olan fibrinolysin spermin sıvılaşmasından sorumludur.

  • Lökasit: Mililitre cinsinden 1 milyon/ml az olması gereklidir.

Mikroskobik Değerlendirme

• Sperm hareketliliği:  Sağlıklı bir döllenme için spermin hareket etme kabiliyetini ifade eder. Normal test sonuçları için boşalmadan itibaren 1 saat içinde %50’sinden fazlası normal şekilde hareket etmesi beklenir.
• Sperm sayısı: Norma sonuçların ml başına 20 milyon  ve üzerinde olması beklenir.
• Sperm morfolojisi: Sperm mikroskop yardımıyla fiziksel olarak incelenir. İnceleme yapılırken baş kısmı,orta parça ve kuyruk dikkate alınır. Sonuçlarda spermin %50’sinden fazlasının normal şekle sahip olması beklenir. Yapılan testlerde sperm anatomisindeki tüm kusurlar belirlenir spermin olgunlaşmamış olması ve %50’sinden fazlası anormal sekle sahip olması durumu yumurtayı başarılı bir şekilde döllüyememesi sonucu doğurganlığını azaltır.
• Beyaz Kan Hücresi Sayımı

Sperm Testi Normal Değerler: 

Sperm testi sonuçlarınızın normal değerleri aşağıdaki şekilde olmalı,

Sperm Testi Sonucu Konulan Tanılar

• Azospermi: Spermin bulunmaması,
• Teratozoospermi: Normal şekle sahip spermlerin az olması,
• Oligospermi: Menide sperm sayının az olması,
• Aspermi: Meninin olmaması,
• Astenospermi: Menide hareketli spermlerin az olması,
• Lökositospermi: Menide örneğinde akyuvar hücrelerinin bulunması,
• Hematospermi: Meni içerisinde kan hücrelerinin bulunması,
• Nekrospermi:  canlı sperm bulunmaması,

Sperm Testi Anormal Sonuçlar Ne Anlama Gelir?

Anormal sonuçlar erkek doğurganlığını etkileyerek gebe kalmayı zorlaştırır. Sonuçların anormal olması aşağıdaki sorunların habercisi olabilir:

• Erkek faktörlü kısırlık
• Hormonsal anormallikler
• Diyabet ve benzeri hastalık
• Enfeksiyon
• Genetik sorunlar

Sperm Testi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Son Güncelleme:07.10.2018