Teratospermi (Sperm Şekil Bozukluğu), konusunda çok sık sorulan sorular, “Kocama Teratospermi teşhisi kondu, bana yardımcı olabilir misiniz? Eşinde Teratospermi olanlar? Eşi Teratospermi olup hamile kalanlar var mı?  ” Bu karmaşık tıbbi erkek doğurganlık sorunu çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Öncelikle Teratosperm nasıl bir tıbbi durum olduğunu  anlayalım, çünkü pek çok insan Teratosperminin ne olduğundan emin değil.

Teratospermi Nedir?

Teratospermi (Teratozoospermi), sperm şekil bozukluğu anormal görünümlü sperm morfolojisi olarak tanımlanır. Spermler sınıflandırılırken anormallikler kafada, orta bölüm ve kuyrukta bulunup bulunmadığına bakılarak yapılır. Sağlıklı bir spermin baş kısmının oval olması,tek,uzun kuyruğa ve belirgin orta bölüme sahip olması beklenir. Anormal spermatozoanın bir yumurtaya girememesi nedeniyle erkek doğurganlık sorununa neden olur. Oligospermiden sonra en fazla karşılaşılan durumdur. Teratospermiden etkilenen erkeklerde çocuk sahibi olma oranı ,anormalliğin şiddet derecesine bağlıdır.

Sperm anatomisini incelenmesi semen analizi yada seminogram ile yapılır. Spermler morfolojik olarak incelenebilmesi için mikroskop yardımı ile boya testi kullanılır.  Konuya başlamadan önce sizi tıbbı karmaşık terimlere boğmadan elimden geldiğince sade bir seklide çok karıştırılan bir hususa değinmek istiyorum.

Bazı klinikler semen örneğini değerlendirmek için ”Kruger” kriterlerini kullanır. Kruger kriterleri test sonuçlarında %85’inden fazlasında anormal sperm morfolojiye sahip olması durumunda teratospermi teşhisi konur. Bu kriter Dünya Sağlık Örgütü (WHO),2010 tarafından belirlenen orandan çok daha katıdır.

Kısaca sperm morfoloji bozukluğu  teşhisi konula bilmesi için Kruger kriterlerinde sınır %85 iken, Dünya Sağlık Örgütü (WHO),2010 bu oran %96’dır. Ancak aksi belirtilmedikçe bir çok klinik semen incelerken Dünya Sağlık Örgütü (WHO),2010 kriterlerini referans alır.

Sperm morfoloji bozukluğu mikroskop altındaki görüntüsü

Teratospermi Nedenleri

Sperm Şekil Bozukluğu nedenler değişkendir ve çoğu zaman anlaşılamamaktadır. En bilinen Nedenler:

• Genetik kalıtsal problemeler
• Kanser tedavileri (kemoterapi ve radyoterapi)
• Genital bölge enfeksiyonları
• Testis travması
• Varikosel,Vasektomiler gibi testis bozuklukları
• Ateş
• Şeker hastalığı veya menenjit
• Tütün, alkol ve uyuşturucu kullanımı
• Dengesiz beslenme, çevrels toksik maddelere maruz kalma
• Testislerde sıcaklığı arttıran faliyetler (saunalar, çok dar giysiler…) vb.

Vakaların bazılarında sperm Şekil Bozukluğu kolayca iyileştirilebilir. Örneğin stres,enfeksiyonlar ve yüksek ateş koşuları düzeldiğinde sperm üretimi eski haline gelmesi kolaylaşacaktır.

Teratospermi Türleri

Sperm örnekleri semen analizi ile inceledikten sonra, doktorunuz Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kriterlerini kullanarak teratosperminin tipini ve şiddet derecesini belirlemesi mümkündür:

Teratospermi Tedavisi

Bu durum ciddi bir erkek doğurganlık sorunu olarak görülmese de Morfoloji bozukluğu nedeniyle çocuk sahibi olamayan erkeklerin özellikle şiddetli olarak tanımlanan  vakalarda baba olmak için yardımcı üreme tedavileri başvurmaları gerekmektedir. Sperm şekil bozukluğu tedavisi var mı? sorusu bir çok kişi tarafında merak edilmektedir. Vakanın şiddetine bağlı olarak çeşitli tedavi türleri denenebilir. Bunlardan en başta gelen tedavi Mikroenjeksiyon (ICSI) dir. Nedeni gebelik başarısını artırabilecek en iyi morfolojiye sahip sperm bu yolla seçilebilir ve  mikro-enjektörler vasıtasıyla yumurtalıklara mikro-enjeksiyon yapılabilir. Alternetif olarak teratospermi nedeniyle cocuk sahibi olamayan ciftler tüp bebek tedavisini deneyebilir. 

Daha fazla bilgi edinin: Aşılama Tedavisi Nedir?Nasıl Yapılır?

Teratospermi Doğal Bitkisel Tedavisi

Sağlıklı yaşam tarzı ve kilo kontrolü doğurganlığın korunması ve devamlılığı için vazgeçilmez unsurlardır. Öğünlerinizi düzenlerken antioksidanlar, L-karnitin gibi amino asit yönünden zengin besinler tüketilmesi  sperm kalitesini artıran faktörleridir. Ayrıca, omega-3 yönünden zengin balıklar ve  vitaminler, güçlü bir antioksidan görevi gören E vitamini içeren maca kökü  takviyeleri kullanılabilir. Ancak tedavi için önceliğiniz bir doğurganlık uzmanına danışmak olmalıdır.

İlgili içerik:Sperm Sayisi Nasil Artar En İyi 10 Yolu

Teratospermi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Oku: Asilama Nedir?Kimler Asilama Yaptirmali

Yararlanılan Kaynaklar:

• www.fertstert.org/article/S0015-0282(04)03029-8/fulltext
• www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16192715

Güncelleme:06.12.2018

Bir önceki yazımız olan Oligospermi Nedir? Düşük Sperm Nedenleri,Belirtileri ve Tedavisi başlıklı yazımızıda okumanızı öneriyoruz.